Bij het IEP worden mensen met dementie met zeer ernstig probleemgedrag tijdelijk opgenomen met het doel hun gedrag te stabiliseren, zodat zij weer kunnen terugkeren naar hun woonzorglocatie of een andere passende vervolgplek. Binnen het IEP werkt De Zorggroep intensief samen met Vincent Van Gogh. Het team bestaat dan ook uit collega’s van beide organisaties, om zo alle benodigde expertise in huis te hebben. Behalve de mogelijkheid tot opname, beschikt het IEP over een eigen ambulant team voor cliëntgebonden consultatie en advies (CCA) richting de zorgteams op de woonlocaties. “Hoe eerder de zorgteams advies bij ons inwinnen, hoe beter”, vertelt Sharon. “Door tijdig te handelen, kan een escalatie en uiteindelijk opname binnen het IEP in veel gevallen worden voorkomen.” Het IEP werkt niet alleen regionaal (REC), maar ook landelijk als doelgroep expertisecentrum (DEC) voor deze complexe doelgroep.

Unieke werkomgeving
Moniek en Sharon zijn erg enthousiast over hun werk: “Als je bij het IEP komt werken, ontdek je al snel dat dit geen reguliere zorgafdeling is. Het is een unieke werkomgeving, waar iedereen letterlijk alles doet. Van MDO tot het begeleiden van cliënten bij opname, behandeling en ontslag; iedereen is gelijk en betrokken. Welke functie je hebt, maakt niet uit. We dragen allemaal samen de zorg. We werken echt als één team en dat maakt ons werk niet alleen bijzonder, maar ook ontzettend dynamisch.”

Dezelfde visie en manier van werken
“Je werkt hier nooit alleen. Elke collega – of je nu psycholoog, specialist ouderengeneeskunde, verpleegkundige, verzorgende of coach dagbesteding bent – heeft dezelfde visie. We werken hetzelfde, maar doen ook veel op de proef of op een eigen manier die het beste past bij een cliënt of bepaalde situatie. We kijken samen hoe we voor elke cliënt een stabiele situatie kunnen creëren. Daarbij krijgen we de ruimte om nieuwe dingen te proberen: wat werkt wel, wat werkt niet? Alles staat in het teken van de cliënt en geen dag is hetzelfde. En omdat we veel wisselingen van cliënten hebben, is het belangrijk dat we goed op elkaar zijn ingespeeld.”

Altijd maatwerk
“Het grootste verschil met bijvoorbeeld afdelingen Somatiek en PG (psychogeriatrie), is dat er bij ons geen standaardprotocollen zijn. Elke cliënt heeft zijn of haar eigen achtergrond en gedrag en dat dwingt ons telkens weer om anders te kijken, te denken en te handelen. Omdenken is hier geen luxe, maar een noodzaak. Vaak zijn de eerste weken van observatie cruciaal: wat zie je, wat is de situatie en wat kunnen uitlokkende factoren zijn? Hoe kunnen we de situatie verbeteren? Waar komt het gedrag vandaan? Wat is iemands achtergrond en waar komt diegene vandaan? Dit vraagt om maatwerk en een gezamenlijke inzet van het hele team. Ieders expertise draagt bij aan wat er nodig is voor een specifieke cliënt.”

Puzzelen
“Als het tot een opname komt, is het alsof we samen een grote puzzel leggen. We puzzelen net zo lang door tot het beeld compleet is en het gedrag acceptabel is. Soms proberen we iets uit en als dat niet werkt, proberen we iets anders. We stellen vragen aan familie en naasten, verzamelen informatie en blijven oplossingen uitproberen. Dat maakt het werk zo leuk en afwisselend. Soms is de oplossing simpel en soms is het een uitdaging om gedrag te begrijpen. Het mooie is dat we altijd de ruimte krijgen om te zoeken naar wat werkt.”

Praktische oplossingen
“Een mooi voorbeeld uit de praktijk is dat een cliënt steeds in de woonkamer op de bank wilde slapen en niet in zijn bed. We hadden al verschillende dingen geprobeerd en wilden niet meteen met medicatie starten. Daarop zijn we ons verder gaan verdiepen in de geschiedenis van de cliënt. Uiteindelijk bleek een bank de oplossing, omdat hij dat vanuit huis gewend was. De slaapproblemen verdwenen en dat had weer een positief effect op zijn gedrag. Zo blijven we dus steeds kijken en uitproberen. Het vraagt om creatief denken en dat maakt het werken hier zo leuk.”

Hectische omgeving
“De dynamiek op onze afdeling wordt versterkt door de complexiteit van de cliënten. Het gaat vaak om psychiatrische problematiek, zoals persoonlijkheidsstoornissen, hallucinaties en wanen, gecombineerd met dagelijkse zorgbehoeften. Dit vraagt om snelle beslissingen, flexibiliteit en een nauw contact met onze artsen. We schakelen snel: wat maandag niet werkt, proberen we woensdag anders. Dat is hoe wij zorg leveren, we zijn altijd in beweging. Geen dag is hetzelfde. Een rustige ochtend kan zomaar ineens veranderen in een hectische ochtend als er iets gebeurt op de afdeling of er een nieuwe opname plaatsvindt.”

Op elkaar bouwen
“In dit werk is het essentieel om als collega’s op elkaar te kunnen bouwen. Je moet sterk in je schoenen staan, maar ook kwetsbaar durven zijn. Bij crisissituaties – en die komen hier regelmatig voor – is handelingsverlegenheid geen optie. Daarom is onderling vertrouwen en communicatie zo belangrijk. Soms lukt het een collega even niet om met een bepaalde cliënt te werken en dat wordt dan gewoon overgenomen door iemand anders. Of heeft de één ingang en de ander niet. Dan kijken we samen naar wat het verschil is en handelen we daarnaar. Deze samenwerking is voor het hele team heel vanzelfsprekend.”

Samenwerking met de omgeving
“Binnen dit werk heb je te maken met een zeer complexe doelgroep. Verbale en fysieke agressie, ontremd gedrag – het zijn uitdagingen die we hier regelmatig tegenkomen. Dat vraagt om goede afstemming met naasten en familie en de omgeving. We hebben korte lijnen met de familie van cliënten. Ook al is hun sociale betrokkenheid beperkt door de behandelsetting, ze blijven altijd een belangrijke rol spelen. En daar zorgen we samen voor, onder meer met duidelijke afspraken en vaste bezoektijden. We werken ook nauw samen met en andere partners in de omgeving. Ook dat hoort bij ons werk.”

Dynamiek op de afdeling
“Werken bij het IEP is niet voor iedereen weggelegd. Het is een hectische, complexe omgeving die veel van je vraagt. Maar als je eenmaal gewend bent aan de dynamiek, ontdek je dat het juist die dynamiek is die het werk zo mooi maakt. Het vraagt om aanpassingsvermogen, creativiteit en vooral een sterke band met je collega’s. Want alleen door echt samen te werken, kunnen we de zorg bieden die onze cliënten verdienen.”